Kafein Duygusal ve Fiziksel İyilik Halini Artırıyor

Kişinin yaşam tarzı ve alışkanlıklarının kafeinin vücuttaki metabolizmasını değiştirebildiğini dile getiren uzmanlar, makul dozlarda kafein ya da kahvenin hem yaşa bağlı bilişsel azalmaya iyi geldiğini, hem de Alzheimer ve Parkinson’a iyi geldiği yönünde güçlü kanıtlar olduğunu vurguluyor. Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Sultan Tarlacı, kafein ve kahvenin belleği iyileştirdiğini, genel sağlık açısından bakıldığında oldukça olumlu etkileri olduğunu söylüyor.

Filtre kahvelerde yaklaşık 100 mg, Türk kahvesinde 3mg kafein bulunuyor

Kafein moleküler olarak bakıldığı zaman kahveye esas olarak etki eden bir kimyasal olarak karşımıza çıkıyor. Kahvede 800 – 900’e yakın kimyasal bulunuyor, birçoğunun işlevi tam olarak bilinmiyor, ama esasında ağırlıklı olarak kahve ve içindeki kafein etkin molekül. Kafein kaynakları kahve çekirdek çeşitlerinden dolayı farklılık gösterebiliyor. Ortalama bir hesaba göre filtre kahvelerde yaklaşık 100 mg, Türk kahvesinde 3mg, espressoda 25-30 gram kafein bulunabiliyor.

Kişinin yaşam tarzı ve alışkanlıkları da kafeinin vücuttaki metabolizmasını değiştirebiliyor. Sigara içen kişilerde sigara içme oranıyla ilgili olarak kafeinin etkisi azalıyor. Gebe kadınların daha düşük oranda kafein tüketmesi tavsiye ediliyor.

Kafein duygusal ve fiziksel iyilik halini artırıyor

Kafein kanda belli bir seviyeye ulaştığı zaman (yaklaşık 3 fincan kahveye denk geliyor) dikkat artışı, uyanıklık artışı, fiziksel enerji artışı ortaya çıkabiliyor. Ayrıca kafein duygusal ve fiziksel iyilik halini artırıyor. Uzmanlar, özellikle bazı kanser tiplerinde pozitif etkileri olduğunu, karaciğer yağlanmasının azalttığını söylüyor.

Nöropskiyatri açısından bakıldığı zaman Parkinson hastalığı ile ilgili çalışmalar var ve Parkinsonla ilgili oldukça önemli pozitif etkileri olduğu görülüyor. Alzheimer Demansı ve normal yaşa bağlı bilişsel azalma üzerinde pozitif etkileri ile ilgili de birçok çalışma var.

Baş ağrısında kafeinin ağrı kesici ve profilaksi (hastalığı önleme) olarak kullanımı ile ilgili bilgiler de bulunuyor ve günlük pratikte kullanılıyor. Fakat diğer yandan da tremoru (titreme hastalığı) artırdığı da biliniyor.  Uykuya dalma sorunu gibi bazı yan etkileri de bulunuyor. Kaygı, anksiyete bozukluğuna neden olabiliyor. Taşikardi ve aritmiklerde artışı tetikleyebiliyor ve beden ısısını yükseltebiliyor. Özellikle kadınlarda aşırı kafein alımı hem diüretik etkisi olduğu hem de kalsiyumu kemikten serbestleştirdiği için osteoporoza eğilimi artırıyor.

Kahve tüketimi Alzheimer demans oranını 10’da 7 azaltıyor

Uzmanlara göre kahve tüketimi Alzheimer demans oranını 10’da 7 azaltıyor. Konunun uzmanları bu konudaki bilimsel verilere dayanarak; kafein tüketiminin Parkinson hastalığının ortaya çıkışında etkili olduğu söylüyor. Örneğin, ne kadar çok kafein alıyorsanız Parkinson olma olasılığınızın o kadar düşük olduğu tespit edilmiş. Yüzde 25-30 oranında azalttığı gözlemlenmiştir. Parkinson hastalığında ani uyku ataklarının azaltılması içinde kafein kullanılıyor. İlginç bir şekilde kafeinin felç ve inme riskini de azalttığı belirtiliyor.

2012’de yapılan bir meta analizine göre, günde 6 fincan kahve içmek inme riskini yüzde 17 azaltıyor. 479 bin 689 katılımcıyla yapılan bir başla meta analizde günde 2 ile 8 fincan kahve tüketiminin inme riskini yüzde 7 ile yüzde 14 arasında azalttığı ortaya çıktı. 2014 yılında 36 bin 352 kardiyovasküler hastada yapılan çalışmada ise kafeinin felç riskini yüzde 5 azalttığı gözlemlendi.

Kahveyi ne kadar tüketmek gerekiyor?

Bütün alınan ilaçlar ya da maddelerin belli bir dozu geçince duygu, düşünce ve davranışları değiştirdiğini unutmadan kafeinin de yan etkilerinin de olduğunu bilmek gerekiyor. Bu nedenle kahve tüketimine dikkat etmek gerekiyor. Burada kahve miktarının aksine kafeini düşünmek gerekiyor, çünkü kaynaklar farklı olabiliyor. Tek tüketimde 800 miligramın kullanılması; anksiyete bozukluğu, sinir, gerginlik, uykusuzluk, taşikardi ve titreme yapabiliyor. Özellikle kaygı bozukluğu olanların kafein kaynaklarını sorgulamaları gerekiyor. Bunu sadece kahve olarak düşünmemek lazım siyah çikolata, kola, enerji içecekleri de dahil. Bu içeceklerinin içerisinde de yüksek oranda kafein bulunuyor.